Thứ Năm, ngày 06 tháng 12 năm 2018
Khách sạn Intercontinental Sài Gòn, Hồ Chí Minh
Kính chào quý vị. Thưa ông Ian Steff, quyền Trợ lý Bộ trưởng Thương mại Hoa Kỳ, thưa các vị khách quý, các quý vị đại biểu, tôi rất vinh dự được có mặt tại đây và phát biểu tại hội thảo quan trọng tập trung vào các cơ hội hợp tác giữa Việt Nam và Hoa Kỳ trong lĩnh vực khí thiên nhiên hóa lỏng (LNG) của Việt Nam này.
Trước tiên, tôi muốn dành ít phút tưởng niệm về cuộc đời và di sản của Tổng thống George Herbert Walker Bush. Như Tổng thống Donald Trump đã từng khẳng định “Tổng thống Bush đã sống một cuộc đời kiểu Mỹ tuyệt vời, ở đó có sự kết hợp và là sự hiện thân của hai phẩm chất tốt đẹp nhất của đất nước chúng ta, tinh thần kinh doanh và cam kết phục vụ cộng đồng. Đất nước chúng ta sẽ vô cùng thương nhớ ông như là một tấm gương truyền cảm hứng”. Ngày 5 tháng 12 hôm qua là ngày Quốc tang ở Hoa Kỳ nhằm ghi nhận những đóng góp của nhà lãnh đạo tuyệt vời này.
Giờ đây khi chúng ta nhìn vào hiện tại và hướng về tương lai, mối quan hệ giữa Việt Nam và Hoa Kỳ đang mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Thực tế tôi có mặt ở đây ngày hôm nay để khẳng định sự hỗ trợ tận tình của chính phủ chúng tôi trong việc giúp Việt Nam đạt được các mục tiêu về năng lượng. Như quý vị đã thấy trong suốt ngày hôm nay, tôi dẫn đầu một đội ngũ các chuyên gia tài năng đến từ khắp các cơ quan của chính phủ Hoa Kỳ nhằm thực hiện một sáng kiến mới của Hoa Kỳ có tên: “Tăng cường Phát triển và Tăng trưởng thông qua Năng lượng ở châu Á” hay còn gọi là “Asia EDGE”
Như quý vị đã biết, sự tăng trưởng của thị trường năng lượng ở Việt Nam mang đến cơ hội to lớn cho hoạt động xuất khẩu năng lượng và các sản phẩm liên quan đến năng lượng của Hoa Kỳ – đặc biệt là các công nghệ năng lượng tiên tiến và khí thiên nhiên hóa lỏng. Asia EDGE tập hợp các nguồn lực của chính phủ và khu vực tư nhân nhằm hỗ trợ phát triển thị trường năng lượng bền vững và an toàn trên toàn khu vực Ấn Độ – Thái Bình Dương. Asia EDGE hướng tới mục tiêu xúc tiến – chứ không thay thế – đầu tư của khu vực tư nhân.
Tại Việt Nam, chúng tôi sẽ thúc đẩy hợp tác song phương dưới ngọn cờ của EDGE Việt Nam. EDGE Việt Nam sẽ tận dụng cơ hội to lớn này để tăng cường an ninh năng lượng bằng các công nghệ hiện đại, sạch, thông minh và tiên tiến nhất!
Chính sách năng lượng và các quyết định liên quan không phải lúc nào cũng được đưa ra dễ dàng. Giống như Hoa Kỳ và nhiều quốc gia khác, Việt Nam cũng cần phải đưa ra những quyết định quan trọng và khó khăn đối với lĩnh vực năng lượng trong tương lai gần. Những lựa chọn đầu tư mà Việt Nam đưa ra sẽ tác động đến an ninh năng lượng, chất lượng môi trường và khả năng duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế đáng kinh ngạc cho các thế hệ sau.
Việt Nam đang trên đà chuyển đổi ngành năng lượng theo hướng giảm bớt sự phụ thuộc vào các hệ thống đốt than cũ kỹ và độc hại, đồng thời khẩn trương triển khai các công nghệ năng lượng sạch, hiện đại bao gồm năng lượng mặt trời, gió và khí tự nhiên. Việt Nam được thiên nhiên ưu ái với nguồn năng lượng mặt trời và năng lượng gió dồi dào, đặc biệt là ở miền Nam, nơi có nhu cầu năng lượng cao và ngày càng tăng.
Tuy nhiên, chúng ta cũng biết rằng những nguồn năng lượng tái tạo này có bản chất bất định, và chỉ có thể tạo ra điện khi có mặt trời chiếu sáng và gió thổi. Việt Nam cần phải lập kế hoạch và đầu tư vào một hệ thống năng lượng đa dạng và đồng bộ hiệu quả, dựa trên nhiều loại công nghệ phát điện và được hỗ trợ bởi lưới điện thông minh và bền vững. Để hỗ trợ cho việc thực hiện mục tiêu này, bản chất linh hoạt và tính đáp ứng cao của năng lượng khí thiên nhiên là sự bổ sung và cân bằng hoàn hảo cho tính chất bất định của các nguồn tài nguyên mặt trời và gió của Việt Nam.
Gần đây, tôi được biết rằng nhu cầu sử dụng điện ở Việt Nam dự kiến sẽ tăng khoảng 8% mỗi năm trong thập kỷ tới, khi nền kinh tế Việt Nam tiếp tục tăng trưởng nhanh chóng. Ngoài ra, khoảng một phần tư sản lượng điện của Việt Nam hiện nay đến từ sản xuất nhiệt điện khí, với điện than và thủy điện chiếm khoảng 36% mỗi loại.
Thông qua các cuộc gặp gỡ của tôi với các nhà lãnh đạo chính phủ Việt Nam, tôi có thể tự tin khẳng định rằng Việt Nam rất quan tâm đến việc tăng cường sản xuất điện từ khí thiên nhiên. Và đó là lý do tại sao chúng ta có mặt ở đây ngày hôm nay.
Hội thảo này là cơ hội để các chủ dự án của Việt Nam trình bày kế hoạch phát triển năng lượng cho một số doanh nghiệp hàng đầu của Hoa Kỳ trong lĩnh vực này.
Đồng thời, các công ty Hoa Kỳ có thể chia sẻ các thực hành tốt nhất với Việt Nam liên quan đến chi phí vòng đời, phát triển cơ sở hạ tầng cho ngành khí hóa lỏng, và cấp vốn cho cơ sở hạ tầng thông qua quan hệ đối tác công tư.
Hôm nay tôi rất vinh dự được tham gia cùng các chuyên gia hàng đầu thế giới trong lĩnh vực khí thiên nhiên đến từ các công ty bao gồm Tập đoàn AES, Tập đoàn Phát triển Đường ống Khí đốt Alaska, các công ty Cheniere, Energy Capital Vietnam, Excelerate Energy, ExxonMobil và Marsh. Tất cả những công ty kể trên đều mong muốn đầu tư và hợp tác với Việt Nam để hiện thực hoá tiềm năng của Việt Nam trong lĩnh vực quan trọng và đang phát triển này.
Tôi muốn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tận dụng đà phát triển mà chúng ta đã tạo ra. Các dự án và sáng kiến từ Tập đoàn AES, Tập đoàn Phát triển Đường ống Khí đốt Alaska, các công ty Cheniere, Excelerate Energy, và Exxon Mobil là cốt lõi của chương trình EDGE Việt Nam và là những mục tiêu chúng tôi hy vọng sẽ đạt được ở đây ngày hôm nay. Các dự án này không chỉ là một giải pháp kịp thời nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và đáp ứng nhu cầu năng lượng ngày càng tăng của Việt Nam, mà còn thể hiện tiềm năng hợp tác mạnh mẽ giữa Hoa Kỳ và Việt Nam trong lĩnh vực năng lượng.
Tôi xin phép chia sẻ một chút về bức tranh toàn cảnh của sự hợp tác này:
Tầm nhìn kinh tế trong Chiến lược Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương của Tổng thống Hoa Kỳ tập trung vào việc tạo điều kiện cho các doanh nghiệp tư nhân xây dựng cơ sở hạ tầng được tài trợ bởi nguồn vốn tư nhân. Chúng tôi cho rằng đây chính xác là những gì Việt Nam cần, do các khoản vay chính phủ cũng có giới hạn.
Cùng với khu vực tư nhân, nền tảng EDGE Châu Á sẽ hỗ trợ sự phát triển thiết yếu của cơ sở hạ tầng năng lượng trong khu vực và giúp xây dựng thị trường năng lượng rộng mở, hiệu quả và minh bạch. Đó chính là bối cảnh khu vực cho chương trình EDGE Việt Nam.
Tại đây, dưới sự điều hành của EDGE Việt Nam, chính phủ Hoa Kỳ đang cung cấp một loạt các hỗ trợ cả về tài chính lẫn chuyên môn và xây dựng năng lực:
Cơ quan Thương mại và Phát triển Hoa Kỳ (USTDA) đã cấp cho Việt Nam hàng triệu đô la để thực hiện các nghiên cứu khả thi về năng lượng gió, lưới điện thông minh, tích trữ trong pin, và nhiều nghiên cứu khác. Trên thực tế, vào sớm ngày hôm nay, USTDA đã công bố một khoản tài trợ dành cho hoạt động nghiên cứu khả thi nhằm hỗ trợ Tập đoàn Điện lực Việt Nam phát triển một cảng khí hóa lỏng tại miền Nam Việt Nam. Các khoản tài trợ này hỗ trợ hoạt động lựa chọn và đánh giá vị trí xây dựng các kho cảng, đồng thời giúp Việt Nam đánh giá việc lập kế hoạch và sử dụng khí nhiên nhiên hóa lỏng làm nguồn nhiên liệu tạo ra điện cũng như sự phát triển hiệu quả cơ sở hạ tầng năng lượng.
Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) đang hỗ trợ Việt Nam xây dựng Kế hoạch Phát triển Điện số 8, từ đó giúp thiết lập con đường đảm bảo an ninh năng lượng của Việt Nam. Ngoài ra, USAID cũng đang hợp tác với Việt Nam trong việc thiết kế cơ chế thỏa thuận mua bán điện trực tiếp đầu tiên của Việt Nam, cho phép các bên tư nhân trực tiếp ký kết hợp đồng mua sắm năng lượng tái tạo.
Cục Tài nguyên Năng lượng của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cũng đang cung cấp các phân tích và trao đổi chuyên môn nhằm giúp Việt Nam cải cách ngành năng lượng, từ đó đảm bảo an ninh năng lượng của đất nước.
Bộ Năng lượng Hoa Kỳ đang bố trí các chuyên gia từ các phòng thí nghiệm năng lượng quốc gia tư vấn cho Việt Nam về quản lý nhà máy điện.
Cơ quan Đầu tư tư nhân hải ngoại Hoa Kỳ (OPIC) dự định tài trợ cho các dự án và sáng kiến về khí hóa lỏng, tiêu biểu như những sáng kiến mà tôi đã đề cập trước đó.
Và đội ngũ của chúng tôi tại Phòng Thương vụ Hoa Kỳ tất nhiên sẽ giúp kết nối khu vực công và tư nhân với nhau bằng cách tạo ra và tổ chức các chương trình như sự kiện mà chúng ta đang tham gia ngày hôm nay.
EDGE Việt Nam thể hiện tầm nhìn của chúng tôi rằng, cùng nhau, chúng ta có thể thúc đẩy hiệu quả năng lượng, cải thiện chất lượng không khí và giảm nhu cầu nhập khẩu than của Việt Nam. Điều này sẽ góp phần nâng cao khả năng cạnh tranh cho ngành năng lượng, đảm bảo an ninh năng lượng cho quốc gia cũng như đảm bảo chất lượng cuộc sống tốt hơn cho người dân Việt Nam.
Tháng Ba vừa qua, tại Hà Nội, Phái đoàn Hoa Kỳ tại Việt Nam đã đồng tổ chức Đối thoại An ninh Năng lượng Việt Nam – Hoa Kỳ lần đầu tiên với sự tham gia của Bộ Công Thương nhằm đa dạng hóa nguồn cung năng lượng của Việt Nam, cải cách biểu giá điện và thúc đẩy năng lượng sạch và năng lượng tái tạo.
Hôm nay, tôi rất vui mừng được thông báo trước về sự kiện Đối thoại An ninh Năng lượng Việt Nam – Hoa Kỳ lần thứ hai sẽ diễn ra vào mùa Xuân năm 2019 tại Washington, DC.
Tôi mong muốn được chính thức mời Bộ Công thương tham gia sự kiện này trong một vài tuần tới.
Chúc các bạn có một buổi hội thảo năng suất. Các cuộc thảo luận và những đóng góp của quý vị là một phần thiết yếu trong sự phát triển không ngừng của mối quan hệ bền chặt và quan trọng giữa hai quốc gia chúng ta, từ đó mở ra những phương thức mới để chúng ta hợp tác và tăng cường quan hệ đối tác toàn diện.
Xin cảm ơn.
