Thứ Hai, ngày 6 tháng 1 năm 2020
Trước tiên, tôi xin gửi lời cảm ơn đến người bạn của mình, bà Jerilyn Brusseau – Đồng sáng lập Tổ chức Peace Trees, và đội ngũ của bà đã tổ chức buổi tiệc tối nay và cho tôi cơ hội gặp mặt các thành viên Đoàn Đối ngoại Nhân dân của Peace Trees. Tôi rất vui khi gặp ở đây những người bạn lâu năm – những người đã góp phần to lớn vào sự phát triển của mối quan hệ giữa Hoa Kỳ và Việt Nam:
Đại sứ Nguyễn Phương Nga – Chủ tịch Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam; Đại sứ Nguyễn Tâm Chiến – Chủ tịch Hội Việt Mỹ, nguyên Đại sứ Việt Nam tại Hoa Kỳ; cùng nhiều nguyên Đại sứ Việt Nam tại Hoa Kỳ khác như Đại sứ Phạm Quang Vinh (nhiệm kỳ 2014-2018), Đại sứ Nguyễn Quốc Cường (nhiệm kỳ 2011-2014), Đại sứ Lê Công Phụng (nhiệm kỳ 2008-2011).
Tôi cảm thấy đặc biệt mãn nguyện khi các nhiệm vụ trên cương vị Đại sứ Hoa Kỳ đã cho tôi cơ hội được gặp các bạn – những người làm việc trong cơ quan chính phủ hoặc nhiều tổ chức phi chính phủ như Peace Trees. Các bạn đã đóng góp làm thay đổi cuộc sống của rất nhiều người Việt Nam và giúp khắc phục các vấn đề chiến tranh để lại. Công việc của các bạn đã trực tiếp góp phần giúp quan hệ giữa hai nước phát triển theo quỹ đạo tích cực.
Năm nay, năm 2020 đánh dấu 25 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Hoa Kỳ và Việt Nam. Peace Trees cũng đã hiện diện tại Việt Nam được 25 năm và đóng vai trò vô giá trong việc giải quyết những tàn dư quá khứ, đồng thời xây dựng tương lai.
Câu chuyện của Peace Trees về việc biến thảm kịch và xung đột thành hòa bình và quan hệ đối tác cũng chính là câu chuyện giữa Hoa Kỳ và Việt Nam.
Và tôi rất vui mừng khi buổi tối ngày hôm nay, chúng ta có thể nhìn lại những công tác và thành tựu nổi bật mà Peace Trees đã đạt được trong 25 năm qua từ ngày đầu thành lập ở tỉnh Quảng Trị rồi mở rộng trên khắp Việt Nam.
Công việc của các bạn có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Nhờ các bạn, những người nông dân có thể thu hoạch sắn trên cánh đồng nhà mình mà không phải lo sợ. Nhờ các bạn, những người mẹ có thể cho con ra ngoài chơi mà không phải lo lắng các con sẽ gặp phải vật nguy hiểm trong sân. Nhờ rất nhiều người trong số các bạn đang ngồi trong khán phòng này mà không có một trường hợp nam giới, nữ giới hay trẻ em nào trở thành nạn nhân của tai nạn bom mìn trong hai năm qua tại tỉnh Quảng Trị.
Công việc của các bạn làm nên định nghĩa về người dân Hoa Kỳ và thể hiện những giá trị tốt đẹp nhất của đất nước chúng ta – chúng ta được định hình bởi quá khứ, song luôn lạc quan, phấn đấu xây dựng một tương lai hòa bình và thịnh vượng.
Người Việt Nam cũng chia sẻ những giá trị này với chúng tôi – đó là điều mà tôi chứng kiến mỗi ngày. Tôi chứng kiến điều này khi đến thăm xã Krông Klang, huyện Đa Krông hồi tháng 8 vừa qua và tiếp xúc với các cán bộ rà phá bom mìn làm việc cho Peace Trees nhằm xây dựng cuộc sống tốt đẹp hơn.
Tôi chứng kiến điều này khi đi cùng ông Hoàng Nam, Phó chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Trị đến thăm Nghĩa Trang Liệt Sĩ Trường Sơn. Chuyến thăm này biểu trưng cho mối quan hệ của chúng tôi với Việt Nam: hướng đến tương lai, nhưng tôn vinh quá khứ và những con người đã phục vụ trong chiến tranh.
25 năm trước, khi Hoa Kỳ và Việt Nam thiết lập quan hệ ngoại giao, chúng tôi và Việt Nam đã cam kết cùng nhau đối mặt với những di sản chiến tranh và tác động của nó đối với nhân dân hai nước. Từ đó đến nay, chúng ta đã đi một chặng đường dài. Giờ đây, hai nước chúng ta là đối tác tin cậy với tình hữu nghị dựa trên nền tảng tôn trọng lẫn nhau. Không có điều gì thúc đẩy mối quan hệ song phương hơn chính những hoạt động hợp tác của chúng ta trong lĩnh vực nhân đạo và giải quyết di sản chiến tranh.
Mục tiêu của Phái đoàn Hoa Kỳ tại Việt Nam là giúp Hoa Kỳ trở thành đối tác quan trọng thúc đẩy Việt Nam phát triển thành một quốc gia hùng mạnh, thịnh vượng và độc lập, góp phần đảm bảo an ninh quốc tế; tham gia thương mại tự do, công bằng và có đi có lại; tôn trọng nhân quyền và pháp quyền.
Mối quan hệ giữa Hoa Kỳ và Việt Nam hiện đang phát triển mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Chúng ta đã cùng nhau xây dựng Quan hệ đối tác toàn diện trên mọi mặt, từ quốc phòng, thương mại, y tế đến quan hệ giao lưu giữa nhân dân hai nước.
Tôi nhớ lại điều mà người bạn, người tiền nhiệm, Đại sứ Pete Peterson từng nói với tôi: Khi nhìn vào mối quan hệ Hoa Kỳ – Việt Nam, nhiều người gọi bước tiến của chúng ta là một phép màu. Điều này không đúng.
Mặc dù những gì chúng ta đã và đang đạt được là rất ấn tượng và là biểu tượng cho việc hai quốc gia có thể xây dựng quan hệ đối tác mới bất chấp những thử thách trong quá khứ, mọi chuyện không ngẫu nhiên mà đến.
Mọi thứ chúng ta đã đạt được đều dựa trên công lao của những người đã từng công tác tại Việt Nam. Đó là kết quả của những nỗ lực mà chính những con người trong khán phòng này đã thực hiện. Mỗi ngày trôi qua, mỗi con người ngồi đây đang giúp quan hệ Hoa Kỳ – Việt Nam phát triển bằng cách xây dựng lòng tin: lòng tin giữa các đối tác, lòng tin giữa các cộng đồng và lòng tin giữa hai quốc gia.
Trên nền tảng lòng tin đó, hai quốc gia vẫn đang làm việc cùng nhau để hướng đến cùng một mục đích, vì lợi ích chung của hai quốc gia – đây chính là định nghĩa về quan hệ đối tác toàn diện.
Lòng tin có nghĩa rằng Hoa Kỳ là đối tác mà Việt Nam có thể dựa vào. Nghĩa là khi chúng tôi nói chúng tôi sẽ làm gì, chúng tôi nói nghiêm túc và sẽ làm được. Việc chúng tôi tiếp tục cam kết giải quyết di sản chiến tranh là minh chứng cho điều này.
Chính phủ Hoa Kỳ đã tăng mức tài trợ cho chương trình khắc phục hậu quả bom mìn tại Việt Nam từ 12,5 triệu Đô-la lên 15 triệu Đô-la trong năm nay. Điều này sẽ giúp các đối tác triển khai của chúng tôi có thể mở rộng hoạt động rà phá bom mìn vì mục đích nhân đạo tại tỉnh Quảng Bình. Đây là bằng chứng cho cam kết của chúng tôi trong việc giải quyết các vấn đề di sản chiến tranh.
Khi chúng ta kỷ niệm một phần tư thế kỷ trong quan hệ đối tác song phương vào năm 2020, hãy cùng tái khẳng định cam kết hợp tác để đảm bảo một tương lai tươi sáng, hòa bình và thịnh vượng cho nhân dân Hoa Kỳ và nhân dân Việt Nam. Bởi chúng ta biết: Là đối tác tin cậy, chúng ta sẽ cùng thịnh vượng bền lâu.
Một lần nữa, cảm ơn các bạn rất nhiều đã cho tôi vinh dự được tham dự buổi tiệc quan trọng này.
Và xin gửi tới những người bạn Việt Nam lời chúc mừng năm mới!
