Nhà báo Việt Lâm: Xin chào quý độc giả VietNamNet! Xin hân hạnh chào mừng quý độc giả tham gia bàn tròn trực tuyến với ngài tân Đại sứ đặc mệnh toàn quyền của Hợp chủng quốc Hoa Kỳ tại Việt Nam, ngài Ted Osius. Chúng tôi đã nhận được rất nhiều câu hỏi của độc giả gửi cho ngài đại sứ.
Đại sứ Ted Osius: Cảm ơn VietNamNet. Tôi rất vinh dự được tham gia bàn tròn trực tuyến này. Tôi sẽ cố gắng trả lời bằng tiếng Việt. Nếu khó, tôi sẽ hỏi một bạn có thể giúp tôi nhưng sẽ cố gắng luôn nói chuyện bằng tiếng Việt. Cảm ơn rất nhiều!
Việt Lâm: Ngài sang Việt Nam nhậm chức đúng vào thời điểm khá đặc biệt là gần lễ Giáng sinh và Ngài đã trải qua Noel cùng gia đình ở Việt Nam. Vậy Ngài có thể chia sẻ với độc giả VietNamNet về lễ Giáng sinh vừa qua?
Đại sứ Ted Osius: Trước hết, đối với tôi và gia đình, được mừng lễ giáng sinh ở đây rất hạnh phúc. Ở đây có gần đầy đủ gia đình tôi: mẹ tôi – bà Nancy, bạn đời tôi – Clayton và con trai chúng tôi Tabo, chị gái May, em gái Lucy và cháu Sam của tôi cũng đã đến Hà Nội. Chúng tôi thấy rất hạnh phúc khi ăn mừng lễ Giáng sinh ở đây. Một ngày trước lễ giáng sinh có 50 cháu đã đến chúc mừng gia đình chúng tôi nhân dịp Giáng sinh. Các cháu hát rất hay, chúng tôi thấy rất hạnh phúc và vinh dự khi được mừng lễ giáng sinh với họ.
Việt Lâm: Tôi đoán ông cũng từng trải qua nhiều lễ Noel ở Việt Nam cách đây gần hai thập kỷ khi là một trong những nhà ngoại giao đầu tiên của Mỹ đến Việt Nam. Qua quan sát của ông, lễ Giáng sinh ở Việt Nam cách đây gần hai chục năm so với bây giờ có gì khác biệt?
Đại sứ Ted Osius: Có rất nhiều thứ đã thay đổi! Đây là lần thứ hai tôi mừng lễ giáng sinh ở Hà Nội. Đây là lần đầu tiên gia đình tôi sang đây, và mẹ tôi, chị gái tôi cũng đã sang đây trước và cả gia đình đi tham quan Hà Nội. Lần này, cả gia đình đều đồng ý là có rất nhiều thay đổi ở đây. Hiện giờ, Hà Nội là một thành phố khác so với trước, Hà Nội rất hiện đại, thịnh vượng hơn và rộng lớn hơn với rất nhiều khu vực. So với trước đây, khu vực nội thành giờ có rất nhiều tòa nhà cao, một sân bay mới, máy bay hiện đại nhưng Hồ Gươm vẫn là Hồ Gươm. Khi đi tham quan Hồ Hoàn Kiếm, hay còn gọi là Hồ Gươm, chúng tôi rất hạnh phúc vì nó không thay đổi.
Việt Lâm: Rất nhiều độc giả muốn ông chia sẻ, trong quãng thời gian hơn ba năm làm ngoại giao ở Việt Nam, kỷ niệm nào sâu sắc nhất đối với ông?
Đại sứ Ted Osius: Trước hết, tôi có thiện cảm đặc biệt với Việt Nam và để giải thích tại sao tôi phải hướng về đất nước Việt Nam, nhân dân Việt Nam. Theo quan điểm của tôi, khi tôi ở Việt Nam trước đây và lần này, nhân dân Việt Nam luôn rất hiếu khách. Trước đây, khi ở Việt Nam, tôi đi thăm rất nhiều nơi, người dân nơi đây luôn hiếu khách với tôi và gia đình tôi và tôi vẫn còn có nhiều bạn bè từ thời gian đó. Tôi đã thăm rất nhiều nơi, ví dụ như vịnh Hạ Long, Thái Nguyên, Sapa và rất nhiều nơi khác ở miền Bắc, miền Trung, miền Nam, miền Tây. Phong cảnh rất đẹp, đồ ăn rất ngon, và người dân rất hiếu khách!
Việt Lâm: Công chúng Việt Nam rất thích thú khi xem clip của ông trên Youtube, đặc biệt là hình ảnh ông cách đây 20 năm là một nhà ngoại giao trẻ trung đi xe đạp xuyên Việt. Khi đó, động lực nào khiến ông quyết định thực hiện hành trình dài xuyên Việt như vậy? Và hành trình đó để lại cho ông ấn tượng gì về Việt Nam khi đã đi qua mọi miền, từ thành thị tới nông thôn như vậy?
Đại sứ Ted Osius: Sự thật là có ba chuyến. Chuyến số một rất dài. Có một người bạn rất thích đạp xe đạp và chúng tôi đã chọn sang Việt Nam để đi xe đạp thay vì nhiều nơi khác. Chúng tôi biết Việt Nam là một nước rất tuyệt cho người muốn đi xe đạp. Chúng tôi đã thấy một Việt Nam rất đẹp. Bất kỳ nơi nào chúng tôi đi qua, người dân đều rất hiếu khách và đồ ăn cực ngon. Chúng tôi đã đạp xe từ Bắc vào Nam và không bao giờ quên được chuyến đi nhiều kỷ niệm đẹp đó.
Lần thứ hai là khi có một nhóm khác sang đây, trong nhóm có một vài người khuyết tật và nhiều cựu chiến binh của cả hai nước đã đạp xe từ Bắc vào Nam. Khi nhóm này đến Vũng Tàu, ông John Kerry khi đó là thượng nghị sỹ Mỹ và ông Pete Peterson khi đó là Đại sứ đầu tiên của Hoa Kỳ tại Việt Nam và tôi đã đến Vũng Tàu tham dự nhóm này và cùng đạp xe vào TP. Hồ Chí Minh. Rất vui vì có rất nhiều người chào đón nhóm này. Tôi rất vui và rất hân hạnh đạp xe cùng ông John Kery và Peterson vào TP. Hồ Chí Minh.
Chuyến thứ ba, tôi đã đạp xe từ Đà Nẵng đến Viêng Chăn, Lào qua đường số 9. Chúng tôi đã đạp xe qua các khu vực miền núi tuy chưa phát triển nhưng phong cảnh rất đẹp. Tôi không bao giờ quên được. Khi đạp xe ở Việt Nam, chúng tôi trò chuyện với người dân địa phương, trao đổi ý kiến và cùng dùng bữa. Các bạn Việt Nam luôn rất hiếu khách với chúng tôi.
Việt Lâm: Tôi nhớ là trong buổi điều trần trước Ủy ban Đối ngoại Thượng viện, ông có chia sẻ những câu chuyện rất cảm động về chuyến đi xuyên Việt của ông. Liên quan đến chuyến đi ấy, độc giả Ngô Xuân Trình (nam, 26 tuổi) hỏi: Tôi được biết trong hành trình đi khắp Việt Nam, ông đến khu phi quân sự cũ và gặp một người phụ nữ, người đó nói với ông một câu là hôm nay chúng ta là anh chị em. Ông nghĩ sao về mối quan hệ anh chị em trong câu nói này trong bối cảnh quan hệ Mỹ và Việt Nam hiện nay?
Đại sứ Ted Osius: Theo tôi, khi chị ấy nói chúng ta là anh chị em, chị ấy đã nói thật lòng. Lý do tôi không thể quên được là bởi trước đó tôi từng nghĩ có lẽ rất nhiều người không thích người Mỹ, nhưng hóa ra không phải như vậy. Rất nhiều người Việt Nam hiếu khách, thân thiện chào đón chúng tôi. Khi chị ấy nói chúng ta là anh chị em, tôi nghĩ tiếng Việt rất đặc biệt, trong quan hệ đặc biệt như một gia đình chúng ta luôn nói là anh em, không nói I (tôi) và You (bạn). Trong gia đình luôn có một quan hệ đặc biệt và giữa người dân Mỹ và người dân Việt Nam có mối quan hệ rất đặc biệt như gia đình.
Việt Lâm: Đó cũng là lý do nhiều người ấn tượng về hình ảnh đầu tiên khi xuống sân bay của ông, hình ảnh một gia đình đầm ấm. Có lẽ ông ở Việt Nam, ở châu Á khá lâu rồi, chắc ông cũng hiểu gia đình và các giá trị của gia đình là giá trị rất đặc biệt trong văn hóa của người Việt Nam?
Đại sứ Ted Osius: Gia đình tôi là gia đình có ba thế hệ: mẹ tôi, tôi và bạn đời tôi và con trai tôi. Tôi nghĩ đó là giá trị Hoa Kỳ và đồng thời đó cũng là giá trị Việt Nam. Tối hôm qua, chúng tôi đã ăn mừng Giáng sinh với một gia đình Việt Nam rất đặc biệt. Họ có bốn thế hệ: ông bà, bố mẹ, con và cháu. Bốn thế hệ gặp nhau mỗi tuần, mỗi dịp lễ quan trọng và họ về quê để thăm nhau. Đó là giá trị rất quan trọng của Việt Nam. Theo tôi, chúng ta chia sẻ giá trị này: giá trị của gia đình, giá trị của ông cha, ông bà bố mẹ rất quan trọng đối với người dân Việt Nam, và cũng rất quan trọng đối với người dân Hoa Kỳ, trong đó có gia đình tôi.
Việt Lâm: Công chúng Việt Nam rất quan tâm đến ông có lẽ bởi ông có những gắn bó rất đặc biệt với Việt Nam như vậy. Quay trở lại thời điểm lần đầu tiên ông biết tin có thể sẽ được bổ nhiệm làm đại sứ của Mỹ ở Việt Nam, cảm xúc cá nhân của ông như thế nào?
Đại sứ Ted Osius: Việc Tổng thống Obama bổ nhiệm tôi làm đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam đã biến ước mơ của tôi trở thành hiện thực khi được trở lại Việt Nam khi chúng ta sắp kỷ niệm 20 năm quan hệ hữu nghị Mỹ – Việt. Một cơ hội tưởng chừng không bao giờ có được, đặc biệt khi được trở lại một nước mà tôi có thiện cảm sâu sắc. Tôi rất yêu đất nước này và yêu cơ hội để thúc đẩy quan hệ giữa hai nước chặt chẽ hơn.
Việt Lâm: Nhiều độc giả đặt câu hỏi cho Ngài đại sứ: Mỗi đại sứ đều để lại dấu ấn của riêng mình trong nhiệm kỳ, đại sứ Ted Osius dự định sẽ để lại dấu ấn nào mang tên mình trong hơn ba năm tới ở Việt Nam
Đại sứ Ted Osius: Một điều rất quan trọng là tôi muốn góp phần thúc đẩy nhiều lĩnh vực trong quan hệ Việt – Mỹ. Tôi hy vọng, trong tương lai, chúng ta sẽ có một trường đại học Fulbright độc lập và hiệu quả, sẽ có đường bay thẳng giữa hai nước, sẽ có hiệp định xuyên Thái Bình Dương TPP cũng như sẽ có mối quan hệ đối tác lâu dài giữa hai nước. Tôi hy vọng tôi sẽ góp phần để thúc đẩy mối quan hệ đối tác toàn diện, lâu dài giữa hai nước. Đó là ước mơ của tôi.
Việt Lâm: Câu trả lời của đại sứ có lẽ cũng liên quan tới câu hỏi của nhiều độc giả là trong buổi lễ nhậm chức đại sứ tại Việt Nam, ông có nói “Tôi sẽ giúp Việt Nam – đất nước của con rồng cháu tiên bay cao bay xa hơn nữa”. Độc giả muốn hỏi ông có những cách làm cụ thể nào để thực hiện ý tưởng trên, để chắp cánh cho Việt Nam bay cao bay xa hơn nữa?
Đại sứ Ted Osius: Như Ngoại trưởng John Kerry đã khẳng định, Hoa Kỳ ủng hộ một đất nước Việt Nam vững mạnh, thịnh vượng, độc lập, tôn trọng nhân quyền và luật pháp. Tôi nghĩ, để ủng hộ mối quan hệ đối tác toàn diện giữa hai nước, có ít nhất 5 lĩnh vực chúng ta có thể thúc đẩy:
Thứ nhất là lĩnh vực thương mại và kinh tế. Tôi muốn thúc đẩy mối quan hệ chặt chẽ hơn giữa hai nước trong lĩnh vực này và chúng ta có một công cụ rất quan trọng đó là hiệp định TPP. Tôi rất lạc quan về TPP và tôi nghĩ TPP sẽ giúp Việt Nam thành công nhanh hơn và phát triển nhanh hơn. Như tôi đã nói, đường bay thẳng giữa hai nước cũng là một cách thúc đẩy mối quan hệ quan trọng giữa hai nước.
Ưu tiên thứ hai của tôi là hỗ trợ VN tăng cường quản lý nhà nước hiệu quả hơn nữa, nghĩa là minh bạch, tôn trọng pháp luật và nhân quyền. TPP cũng góp phần làm minh bạch, góp phần cho một vài lĩnh vực có thể trao đổi ý kiến giữa hai nước về quản lý nhà nước. Chúng tôi sẽ trao đổi ý kiến một cách rất tôn trọng và thẳng thắn. Tôi sẽ luôn nói thẳng và tôn trọng các lãnh đạo của Việt Nam.
Ưu tiên thứ ba là thúc đẩy mối quan hệ an ninh chặt chẽ hơn, đặc biệt tăng cường hơn nữa trong lĩnh vực hàng hải và an ninh hàng hải. Chúng tôi đã bắt đầu phát triển quan hệ giữa cảnh sát biển hai nước.
Ưu tiên thứ tư là thúc đẩy giáo dục như tôi đã nói đó là xây dựng trường Đại học Fulbright. Trước đây, chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright (FETP) ở TP. Hồ Chí Minh rất hiệu quả, góp phần vào tiến trình phát triển kinh tế của Việt Nam. Trong tương lai, tôi hy vọng trường Đại học Fulbright sẽ góp phần phát triển giáo dục Việt Nam. Tôi nghĩ, khi nhiều sinh viên đi du học ở nước ngoài, họ sẽ học được rất nhiều về đất nước đó. Điều đó rất quan trọng giúp chúng ta hiểu nhau tốt hơn. Chẳng hạn như khi bạn đi học ở trường đại học Georgetown, bạn hiểu Hoa Kỳ tốt hơn so với trước và tôi nghĩ việc trao đổi sinh viên rất tốt cho mối quan hệ lâu dài.
Ưu tiên thứ năm là để thúc đẩy hợp tác khoa học – y tế – môi trường, nhất là biến đổi khí hậu. Giữa hai nước từng có rất nhiều hợp tác và tôi muốn thúc đẩy hợp tác nhiều hơn nữa.
Việt Lâm: Nhân nói về một trong những ưu tiên của Ngài là giáo dục thì có lẽ Ngài đã ở châu Á, ở Việt Nam một thời gian dài, chắc Ngài cũng biết niềm tin của người Việt Nam là giáo dục có thể thay đổi số phận của một con người, thậm chí là thay đổi số phận của một dân tộc. Giờ đây, rất nhiều gia đình Việt Nam tin rằng giáo dục là con đường quan trọng đem lại thịnh vượng không chỉ cho cá nhân mà cho cả đất nước. Chúng tôi đã có hơn 16 nghìn sinh viên Việt Nam sang Mỹ du học, đưa Việt Nam trở thành một trong những nước đứng đầu về số lượng du học sinh ở Mỹ. Tuy nhiên, không phải tất cả mọi sinh viên Việt Nam đều có cơ hội tiếp cận nền giáo dục tiên tiến ở Hoa Kỳ. Ngài sẽ nói gì với những gia đình đang rất khao khát để con em mình được hưởng thụ nền giáo dục tiên tiến, chất lượng cao của Mỹ?
Đại sứ Ted Osius: Có một vài chương trình học bổng như Fulbright nhưng tôi đồng ý là không đủ. Đó là lý do quan trọng để hệ thống giáo dục ở Việt Nam cần có nhiều tiến bộ hơn. Hoa Kỳ muốn góp phần trong quá trình này. USAID có rất nhiều chương trình hỗ trợ, tập trung vào giáo dục ở cấp tiểu học, trung học và đại học. Khi chúng ta có một trường đại học Fulbright ở TP. Hồ Chí Minh, trường này sẽ là cầu nối quan hệ với rất nhiều trường đại học của Việt Nam. Ví dụ có một trường đại học đặt ở Cần Thơ nổi tiếng trên thế giới. Chắc chắn trường ĐH Fulbright sẽ có quan hệ trao đổi với ĐH Cần Thơ, ĐH Hà Nội. Ngoài ra, sẽ có nhiều trao đổi giữa sinh viên và giáo viên Hoa Kỳ với sinh viên và giáo viên những trường đại học ở Việt Nam. Tôi tin đó là cách để chúng ta đạt được nhiều tiến bộ trong lĩnh vực giáo dục.
Nhà báo Việt Lâm: Tôi cũng tin nếu năm ưu tiên của đại sứ thực hiện được chắc chắn sẽ khiến quan hệ Việt Nam – Hoa Kỳ chặt chẽ, sâu sắc hơn nữa cũng như hỗ trợ tích cực hơn, hiệu quả hơn cho tiến trình phát triển của Việt Nam. Nhiều độc giả hỏi, trong nhiệm kỳ của ngài liệu Việt Nam và Mỹ có cơ hội trở thành đối tác chiến lược không?
Đại sứ Ted Osius: Theo quan điểm của tôi, quan trọng là nội hàm của đối tác chứ không quan trọng tên gọi của đối tác. Trong những nhiệm kỳ trước của mình, tôi đã góp phần thúc đẩy mối quan hệ đối tác toàn diện giữa Ấn Độ và Hoa Kỳ và đối tác toàn diện giữa Indonesia và Hoa Kỳ. Tôi có kinh nghiệm qua những việc đó nên tôi nghĩ quan trọng nhất là có một quan hệ đối tác tôn trọng lẫn nhau. Nếu có một quan hệ đối tác tôn trọng lẫn nhau và nếu có nội hàm sâu sắc – nội hàm trong rất nhiều lĩnh vực thì đó là mối quan hệ đối tác thuận lợi cho cả hai bên. Theo Hoa Kỳ, khi có một vài đối tác như vậy trong lĩnh vực này sẽ rất tốt cho châu Á và cho cả thế giới.
Việt Lâm: Xin chuyển đến ngài câu hỏi của độc giả Nguyễn Hồng Hà: Mong Ngài đại sứ cho biết lợi ích của nước Mỹ ở Biển Đông là gì?
Đại sứ Ted Osius: Ở Biển Đông, Hoa Kỳ có hai lợi ích rất quan trọng. Thứ nhất là tự do hàng hải và hàng không trong khu vực Đông Nam Á và trong lịch sử, Hoa Kỳ luôn thúc đẩy tự do hàng hải và tự do hàng không. Thứ hai là cách giải quyết những vấn đề. Hoa Kỳ ủng hộ cách giải quyết hòa bình và tôn trọng luật pháp quốc tế. Hoa Kỳ không ủng hộ việc sử dụng vũ lực hay đe dọa để giải quyết một vấn đề.
Độc giả Nguyễn Trọng Nghĩa hỏi: Đại sứ có thể cho biết người Mỹ có tinh thần dân tộc không? Họ thể hiện tinh thần đó như thế nào để đóng góp cho nước Mỹ. Liệu tinh thần của người Việt Nam qua quan sát của ngài đại sứ có quá khác biệt với người Mỹ không? Nếu có thì sự khác biệt đó có là động lực để phát triển cho hai quốc gia?
Đại sứ Ted Osius: Theo quan điểm của tôi, nhân dân Hoa Kỳ rất yêu nước. Tôi có lá cờ của Hoa Kỳ ở đây và phần lớn người Hoa Kỳ yêu nước và rất tôn trọng lá cờ này. Theo tôi, nhân dân Việt Nam cũng rất yêu nước và tôn trọng lá cờ của nước mình. Sự khác nhau là lịch sử. Trong lịch sử Hoa Kỳ có hai chính biến rất lớn để bảo vệ đất nước, chống lại đe dọa. Việt Nam cũng có rất nhiều chính biến lớn để chống lại đe dọa từ bên ngoài. Lịch sử Việt Nam trải qua nhiều cuộc chiến tranh và hiểu lịch sử Việt Nam rất quan trọng. Để hiểu Việt Nam phải hiểu văn hóa và lịch sử, giá trị của nhân dân Việt Nam.
Trở lại câu hỏi về phát triển kinh tế, quan điểm của tôi là yêu nước chính là động lực để phát triển kinh tế. Quan điểm cho rằng yêu nước giúp nhân dân Việt Nam để phát triển kinh tế nhanh hơn rất hay và cả thế giới có thể tôn trọng điều đó.
Việt Lâm: Như những gì đại sứ chia sẻ, tôi hiểu rằng, nếu có cách thức đúng đắn thì chính tình yêu nước, tinh thần dân tộc sẽ trở thành nguồn sức mạnh cho một đất nước trên con đường phát triển của mình.
Độc giả Thảo Griffiths đặt câu hỏi: Năm 2015 chúng ta sẽ kỷ niệm 20 năm bình thường hóa quan hệ ngoại giao hai bên, tâm điểm trong các hoạt động để chào mừng sự kiện này là gì? Chúng tôi cũng chúc Ngài có một nhiệm kỳ tuyệt vời và đáng nhớ ở Việt Nam. Hy vọng một ngày nào đó chúng tôi sẽ được đi xe đạp với ngài.
Đại sứ Ted Osius: Tôi cũng hy vọng sẽ có cơ hội đi xe đạp để nói chuyện, nhất là với người địa phương, trao đổi ý kiến, thưởng thức đồ ăn Việt Nam và ngắm cảnh đẹp nơi đây. Trở lại câu hỏi vừa rồi, tôi hy vọng chúng ta sẽ có nhiều thành tựu hợp tác giữa hai nước, đó là cách để chúc mừng một mối quan hệ rất quan trọng trên thế giới. Một thành tựu quan trọng không phải là thành tựu đơn phương mà là thành tựu song phương. Năm tới, chúng ta hướng tới kỷ niệm 20 năm bình thường hóa quan hệ ngoại giao hai bên, chúng ta nên tập trung để có thể hợp tác với nhau hiệu quả.
Việt Lâm: Việt Nam đã được chào đón Tổng thống Bill Clinton và Tổng thống George Bush. Mỗi chuyến thăm đó mọi người đều có ấn tượng tốt đẹp về sự chào đón nồng nhiệt của công chúng Việt Nam. Độc giả Nguyễn Nhung hỏi rằng không hiểu vì sao mà gần đây các tổng thống Mỹ gần cuối nhiệm kỳ mới đến thăm Việt Nam, điều này có ảnh hưởng gì đến việc thúc đẩy quan hệ hai nước hay không?
Đại sứ Ted Osius: Trước hết, tôi đã tham gia chuyến thăm của Tổng thống Bill Clinton. Tôi nhớ có rất nhiều người dân đã ra đường để nói chuyện với Clinton. Tôi không bao giờ quên chuyến thăm này – chuyến thăm rất tuyệt vời cho cả hai nước. Tôi không có cơ hội tham gia chuyến đi của Tổng thống Bush sang thăm Việt Nam nhưng tôi rất hy vọng Tổng thống Obama sẽ có cơ hội sang đây.
Tôi nghĩ rất phù hợp nếu Tổng thống Obama có thể thăm Việt Nam trong dịp kỷ niệm 20 năm bình thường hóa quan hệ ngoại giao giữa hai nước. Tôi tin rằng nếu Tổng thống Obama có cơ hội sang đây, các bạn sẽ thấy Tổng thống Obama rất tôn trọng Việt Nam, nhân dân Việt Nam, nhà lãnh đạo Việt Nam, văn hóa và lịch sử Việt Nam. Ông ấy rất tôn trọng Việt Nam và đánh giá cao quan hệ giữa hai nước. Tổng thống Obama đã ký kết và thúc đẩy mối quan hệ đối tác toàn diện giữa hai nước và ông ấy rất muốn mối quan hệ giữa hai nước chặt chẽ hơn.
Độc giả Trần Văn Mai hỏi: Thưa ông Ted Osius, tôi rất thích ông Pete Peterson, vị đại sứ Mỹ đầu tiên tại Việt Nam. Sau khi hai nước bình thường hóa quan hệ, nhất là sau khi ông Pete Peterson đến Việt Nam được vài tuần thì ông ấy đã đến Hải Dương để gặp gỡ và thăm hỏi người nông dân, người chiến sỹ du kích năm xưa đã bắt ông khi máy bay của ông bị bắn rơi. Hai người đã vô cùng thân thiện như chưa từng là kẻ thù, đối thủ của nhau. Ông nghĩ gì về người nông dân Việt Nam chúng tôi? Ngoài nhiệm vụ chính trị, ông có dự định gì thú vị về đề tài nông thôn và nông dân Việt Nam không? Quê tôi ở miền Trung từng bị ảnh hưởng nặng nề bởi chiến tranh, bây giờ vẫn rất nghèo, liệu ông có bớt thời gian thăm quê tôi khi có lời mời không?
Đại sứ Ted Osius: Trước hết, tôi muốn nói Đại sứ Pete Peterson trước đây là sếp của tôi và ông ấy là một người sếp rất tuyệt vời. Ông Pete Peterson rất tôn trọng nhân dân và nhà lãnh đạo Việt Nam. Tôi rất tôn trọng ông ấy. Khi tôi làm việc cho ông ấy trước đây, tôi đã rất thích và không bao giờ quên, ông ấy còn là bạn thân của tôi. Ông Pete Peterson đã đến thăm rất nhiều tỉnh ở Việt Nam và tôi cũng định thăm rất nhiều nơi ở Việt Nam. Tôi muốn theo con đường của ông Pete Peterson khi ở đây.
Để giúp nông dân Việt Nam, theo quan điểm của tôi, chúng ta nên thúc đẩy quan hệ thương mại tự do. Nếu có mối quan hệ thương mại tự do hơn thì có thể giúp thị trường mở cửa nhiều hơn, minh bạch hơn và sẽ giúp nông dân Việt Nam khi họ muốn xuất khẩu nông sản. Tôi nghĩ chúng ta sẽ có rất nhiều bước tiến trong lĩnh vực này khi tôi làm đại sứ.
Việt Lâm: Nhiều độc giả mong ông có dịp đến thăm quê của họ. Ngoài ra, nhiều độc giả đặt câu hỏi là họ rất cảm phục vì ông là một đại sứ đã công khai giới tính thứ ba của mình và được cộng đồng thế giới ủng hộ, chúc mừng khi đến công tác tại Việt Nam. Ông có thể chia sẻ với công chúng không?
Đại sứ Ted Osius: Tôi nghĩ trong cuộc sống có hai việc rất quan trọng. Một là yêu và được yêu. Thứ hai là sống có ý nghĩa. Theo tôi, đó là hai việc quan trọng cho tất cả mọi người dù đồng tính hay không. Lời khuyên của tôi cho người đồng tính ở đây là sống trung thực và hết mình. Tôi nghĩ khi sống trung thực và hết mình, chúng ta sẽ có một cuộc sống hạnh phúc.
Việt Lâm: Chắc Ngài cũng biết tết nguyên đán của người Việt Nam sắp đến rồi, Ngài và gia đình có dự định đặc biệt gì cho tết ta ở Việt Nam không?
Đại sứ Ted Osius: Tôi rất thích tết ta ở Việt Nam. Tôi được biết VN có truyền thống là: Mùng 1 Tết Cha, Mùng 2 Tết Mẹ, Mùng 3 Tết Thầy. Trước đây khi ở đây, tôi đã dạy tiếng Anh cho một nhóm sinh viên và họ đã tặng quà cho tôi vào đúng ngày mồng ba.
Tôi rất yêu dịp này! Tôi rất thích bánh chưng vì bánh chưng rất ngon và có biểu tượng rất quan trọng. Tôi đã nghe câu chuyện Hùng Vương đã gọi tất cả 18 vị hoàng tử và có một cuộc thi tài giữa 18 vị hoàng tử. Một người đã chọn bánh chưng gồm gạo, đậu xanh và thịt heo và được gói bằng lá chuối rất đặc biệt, có biểu tượng quan hệ giữa người-trời-đất. Rất thông minh khi chọn một món ăn đặc biệt như vậy. Khi ăn tết, ăn bánh chưng, biếu quà để thể hiện sự tôn kính ông bà, cha mẹ, tổ tiên. Tôi đánh giá cao tết ta và rất tôn trọng truyền thống ăn bánh chưng và truyền thống tôn trọng tổ tiên này.
Việt Lâm: Chúng tôi có một câu hỏi cuối cùng dành cho ngài đại sứ. Công chúng Việt Nam đã theo dõi bước đi của ông từ khi ông được đề cử làm đại sứ cho đến khi ông điều trần trước Ủy ban Đối ngoại Thượng viện và làm lễ nhậm chức tại Washington DC. Họ cũng rất thích thú xem video clip của ông trước khi ông đến Việt Nam, ông nghĩ sao trước sự quan tâm đặc biệt của công chúng dành cho mình?
Đại sứ Ted Osius: Tôi rất vinh dự và hân hạnh được sang đây, tôi muốn nói điều quan trọng nhất là tôi rất tôn trọng Việt Nam. Tôi rất tôn trọng lịch sử Việt Nam, văn hóa Việt Nam, người dân Việt Nam hiếu khách. Tôi nghĩ rằng nhân dân Việt Nam đánh giá cao quan hệ Việt –Mỹ và kỳ vọng nhiều ở mối quan hệ này. Tôi sẽ cố gắng thúc đẩy mối quan hệ đối tác toàn diện hiệu quả cho cả hai nước. Chắc chắn, tôi sẽ rất thích ở đây vì tôi có cơ hội nói chuyện với rất nhiều người Việt Nam, cùng trao đổi ý kiến và thưởng thức đồ ăn Việt Nam đồng thời thăm nhiều nơi. Tôi rất vui được ở đây, rất hân hạnh được làm đại sứ Hoa Kỳ ở đây.
Việt Lâm: Rất cảm ơn đại sứ! Tôi cũng tin rằng với sự trở lại của một người bạn cũ có nhiều gắn bó với Việt Nam như ngài Ted Osius trên cương vị là Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền của Hợp chủng quốc Hoa Kỳ thì quan hệ giữa hai nước sẽ có nhiều cơ hội phát triển hơn nữa trong tương lai. Độc giả VietNamNet xin chúc đại sứ có một nhiệm kỳ thành công ở Việt Nam cũng như Ngài đại sứ, bạn đời và gia đình của ngài sẽ có nhiều cơ hội được thưởng thức cảnh đẹp và món ăn ngon ở Việt Nam.
